📌 Skrotal (Erkeklik Torbası) Varikosel Nedir?
Varikosel, erkeklerde testisleri çevreleyen toplardamarların genişlemesiyle oluşan bir damar hastalığıdır. Bu durum, testislerde kanın düzgün şekilde boşaltılamamasına neden olur ve zamanla kan birikmesine yol açar. Genellikle sol testiste daha sık görülse de, her iki testiste de oluşabilir. Varikosel, erkek kısırlığının en yaygın nedenlerinden biridir. Aynı zamanda testislerde ağrı ve rahatsızlık hissine yol açabilir. Peki en iyi varikosel tedavisi nasıl olur?
Varikosel yalnızca erkeklerde rastlanan bir rahatsızlıktır. Ayrıca, erkeklik organı altında bulunan 2 adet torbacık içinde sperm üreten hücreler var. Bu hücreler yumurta gibi bir kesenin içinde muhafaza ediliyor. Bu yumurta gibi olan kese ile deri arasında kanın birikmesi ile olan rahatsızlığa varikosel denir. Zaten isminde “vari” kökü bulunan kelimelerde toplardamar kanı yani oksijen seviyesi düşmüş “kirli” kanın birikmesi vardır.
Varikoselde de işte bu kanın skrotum yani erkeklik organı altındaki torbalarda normalden fazla birikimi vardır. Burada belirttiğimiz “kirli” kan, “kirlenmiş” kan demek değildir. Kalpten dokulara atardamarlarla ulaşan ve hücrelerce kullanılıp içindeki oksijeni azalan kan demektir. Vücuttaki tüm kirli kanlar toplar damarlar ile toplanıp tekrar kalbe ve oradan da akciğerlerimize gider. Oksijenlenmeleri gerekir ki tekrar dokulara ve hücrelere gidip hücrenin besin ve oksijen kaynağını karşılasınlar. Yani damarlar kanı taşır, kan da oksijen taşır ki hücrelerimiz beslensin. İşte kirli kan nerede gereğinden fazla birikirse orada VARİS oluşmuş demektir. Bacakta oluşursa bilinen BACAK VARİSLERİ, erkeklik organının torbalarında oluşursa VARİKOSEL denir. Makat yani anal bölge denilen dışkıladığımız açıklığın etrafında olursa da HEMOROİD veya BASUR denir. Unutulmamalıdır ki, bu bölgelerde kirli kan birikimi DAMAR İÇİNDE dir. Damar dışında birikirse bunun adı KANAMA ve/veya HEMATOM olur. Yani varis hastalıklarında kirli kan toplar damar içinde birikir. Nedeni de toplardamarlar içindeki KAPAKÇIKLARIN bozulmasıdır.
En Etkili Varikosel Tedavisi
Ve her zaman söylediğimiz gibi damar sistemi bir ağacın dalları gibi birbirine bağlıdır. Bir yerde ya da bir dalda oluşan sorun önce yakınındaki sonra bütün dalları ve gövdeyi (yani kalbi) etkiler. Bu nedenle bacak varisi olan bir hastamızın esas sorunu kasık bölgesindeki toplardamar içindeki kapakçıkların sorunudur ve bu sorun hem aşağıya yani bacak yoplardamarlarına yayılırken hem de kendine yakın yerler olan erkeklik organı ve makat yani anüs toplardamarlarına da yayılır. İşte bu nedenle biz, muayeneye gelen bacak varisli hastaya kasık damarlarının en yakınında olan toplardamar yetmezliğini yani VARİKOSEL veya VAJİNAL VARİS veya HEMOROİD yani BASUR var mı, yok mu diye sorarız.
Varikosel, erkeklerde erkeklik organının altındaki torbalarda varis oluşması, toplardamarının genişlemesi ve kıvrılması ile karakterize bir damarsal hastalıktır. Ergenlerde ve genç erişkinlerde yaygın olarak görülür. Erişkin erkeklerin yaklaşık %15’inde görülmekle beraber infertilite yani kısırlık kliniğine başvuran hastalarda bu oran %40’lara, sekonder infertilite vakalarında ise %80’lere kadar çıkar. Varikosel, %90 sol tarafta, %10 her iki taraftaki torbalarda görülür. Tek başına sağ varikosel görülme sıklığı %1-2’dir.
📌 En İyi Varikosel Tedavisi, Önce Varikosel Nedenleri
Varikoselin kesin nedeni tam olarak bilinmese de, testislerden kalbe doğru kan taşıyan toplardamarların kapakçıklarının yetersiz çalışması bu durumun başlıca sebebidir. Bu kapakçıkların düzgün işlev görmemesi, kanın geriye doğru akmasına ve damarların genişlemesine neden olur.
- ✔ Toplardamar kapakçıklarının yetersizliği: Kanın testislerden yukarı doğru akışını engelleyen kapakçıklar düzgün çalışmadığında damarlar genişler.
- ✔ Kan dolaşımında tıkanıklık: Testislerden geçen kanın akışında tıkanıklık veya direnç artışı, damarların genişlemesine yol açar.
- ✔ Genetik yatkınlık: Ailede varikosel öyküsü olan kişilerde bu hastalığın görülme riski daha yüksektir.
- ✔ Artmış karın içi basıncı: Ağır kaldırma, kabızlık veya sürekli öksürük gibi durumlar damarlar üzerinde ekstra basınç oluşturarak varikosel oluşumuna zemin hazırlayabilir.
📌 Varikoselin Belirtileri
Varikosel, bazı hastalarda belirti vermezken, ilerleyen vakalarda çeşitli rahatsızlıklara yol açabilir.
- 🔹 Testislerde ağrı: Ağrı genellikle künt, rahatsız edici ve baskı hissi şeklindedir.
- 🔹 Şişlik ve damarların belirginleşmesi: Skrotumda (erkeklik torbası) genişlemiş damarlar görülebilir veya elle hissedilebilir.
- 🔹 Testislerde sıcaklık artışı: Genişlemiş damarlar nedeniyle testislerde sıcaklık artabilir, bu da sperm üretimini olumsuz etkiler.
- 🔹 Kısırlık (infertilite): Varikosel, sperm sayısı, hareketliliği ve kalitesini düşürerek erkek kısırlığının en yaygın nedenlerinden biri olabilir.
- 🔹 Testis boyutunda küçülme: Kan dolaşımındaki bozulma nedeniyle testislerden biri zamanla küçülebilir.
📌 Varikosel Tedavisi İçin Tanı Yöntemleri
Varikosel teşhisi, genellikle fiziksel muayene ve görüntüleme testleri ile yaparız.
✔ Fiziksel Muayene: Doktor, hastanın ayakta durduğu ve ıkındığı sırada testislerdeki genişlemiş damarları kontrol eder.
✔ Doppler Ultrason: Varikoselin kesin tanısını koymak için en yaygın kullanılan yöntemdir. Bu test, damarların genişliğini ve kan akışını değerlendirir.
Bacak varisi olan bir hasta eğer erkek ise işte bu nedenle varikoseli olup olmadığını sorgularız ve gerekirse muayene ederiz. Daha sonra hasta ayağa kalkar ve bacak varisi için renkli dopler ultrason ile DAMAR HARİTALAMA yaparken, skrotal dopler yani torbaların toplardamarlarına da dopler yaparız.
Yani sizden aynı esnada 2 ayrı dopler isteriz:
- Alt ekstremite (yani bacak) venöz dopler
- Scrotal venöz dopler
Sonuç olarak varis ve varikosel tanıları, ehil ellerde yapılan DAMAR HARİTALAMA yani AYAKTA YAPILAN RENKLİ VENÖZ DOPLER ile konur.
Varikosel tanısında en sık kullanılan yöntem doktorun yaptığı fizik muayenedir. Buna karşın, skrotal yani torbaya ait duvar kalınlığı, hidrosel veya eski travma gibi nedenler fizik muayeneyi zorlaştırır veya karar vermede zorluğa neden olur. Bu durumlarda, varikosel tanısı koymak için Ayakta Renkli Dopler yaparız.
✔ Sperm Analizi: Kısırlık şikayeti olan hastalarda, sperm sayısı, hareketliliği ve yapısını değerlendirmek gerekir.
📌 Varikosel Tedavisi
Varikosel tedavisi, hastanın belirtilerine ve yaşam kalitesine göre olur. Hafif vakalarda tedavi gerekmez, ancak ağrı, kısırlık veya testis küçülmesi gibi belirtiler varsa ameliyatsız veya cerrahi müdahale gerekir.
1. Korumalı Varikosel Tedavisi
- ✔ Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Ağır kaldırmayın, kabızlık gibi karın içi basıncı artıran faktörleri kontrol altına almak ve düzenli egzersiz yapmak şikayetleri azaltır.
- ✔ Varis Çorabı Kullanımı: Skrotum destekleyici iç çamaşırları, damarların genişlemesini azaltır.
- ✔ Ağrı Kesiciler: Hafif ağrılar için doktor kontrolünde ağrı kesici ilaçlar kullanın.
2. Ameliyat ile (Cerrahi) Varikosel Tedavisi
Varis gibi varikoselin de tedavi edilmesi gerekir, çünkü varikosel demek erkeklik organı altındaki torbalarda kan birikmesi dolayısıyla oranın sıcaklığının artması demektir. Hiç düşündünüz mü bu torbalar niye vücudumuzun içinde değil de dışında bir organ olarak varlar? Çünkü içinde sperm yapan hücreler var ve bu hücreler vücut ısısında ölürler ve insan kısır kalır. Torbalar ile vücut içi arasında yaklaşık 1 derece ısı farkı vardır. Torbalar içindeki ısı daha düşüktür. İşte bu durumda iken eğer o bölgede varis olur yani kan birikimi olur ise yani VARİKOSEL olmuş ise torbalardaki sıcaklık artar ve sperm üreten hücrelerde harabiyet başlar. İşte bu nedenle varikosel tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Kısırlık riski vardır çünkü sıcaklığı artırmaktadır. Bu nedenle torbalarda şişlik varsa, ister dışardan damar görünsün ister görünmesin, ister ağrı olsun ister olmasın, özellikle 2 torba arasında şişlik farkı bariz ise hastanın uygun ve güvenilir uzman bir ekip tarafından değerlendirilmelidir.
1- Açık Varisektomi
Ürologlar yapar.
a. Yüksek ligasyon (Palomo): İnguinal kanal iç halkasının üst kısmından retroperitoneal olarak testiküler arter ve venin bağlanması işlemidir.
b. İnguinal ligasyon (Ivanissevich): İnguinal kanal düzeyinden internal spermatik ve kremasterik venlerin bağlanmasıdır.
c. Subinguinal ligasyon
2. Mikroskopik varikoselektomi
Ürologlar yapar.
İnguinal veya subinguinal düzeyde arter ve lenfatikleri koruyarak internal ve eksternal spermatik venlerin bağlanmasıdır.
3. Laparoskopik Varikoselektomi:
Ürologlar yapar.
Karın bölgesinde açılan küçük deliklerden girilerek damarların bağlandığı minimal invaziv bir cerrahi yöntemdir. Daha az ağrı ve daha hızlı iyileşme süresi sunar. Transperitoneal olarak girilip, inguinal kanal iç halkasının üst kısmından periton açılarak spermatik venlerin bağlanmasıdır.
3. Ameliyatsız Varikosel Tedavisi (Perkütan Embolizasyon):
Kalp Damar Cerrahları ve Radyologlar yapar.
Kasık bölgesinden bir kateterle gireriz ve genişlemiş damarlara tıkayıcı madde enjekte ederiz. Ameliyatsız bir tedavi seçeneğidir ve özellikle cerrahiye uygun olmayan hastalar için idealdir. 2 türlü yapabiliriz:
Antegrad skleroterapi (Tauber yöntemi). Yüksek skrotal kesi yaparak toplar damarları (ven) buluruz. Biir ven içerisine doğrudan yapıştırıcı (sklerozan) madde veririz.
Retrograd sekleroterapi ve embolizasyon. Radyoloji kılavuzluğunda sağ femoral venden girerek inferior vena kava ve renal ven yoluyla internal spermatik vene ulaşırız. Sklerozan madde verilerek işlem tamamlanır.
📌 Varikoselin Tedavi Etmezsek Ortaya Çıkacak Kötü Sorunlar
- ✔ Erkek Kısırlığı: Testislerde artan sıcaklık ve kan birikimi, sperm üretimini ve kalitesini bozar.
- ✔ Testis Atrofisi: Damar genişlemesi nedeniyle testisler zamanla küçülür.
- ✔ Kronik Ağrı: Tedavi etmezsek, testislerde sürekli ağrı ve rahatsızlık hissi oluşur.
📌 Sonuç: Varikosel Tedavisi mümkündür!
Varikosel, erkeklerde sık görülen ancak tedavisi olan bir damar hastalığıdır. Erken teşhis ve doğru tedavi ile ağrı, testis sağlığı ve kısırlık gibi sorunlar yok olur. Hafif vakalarda yaşam tarzı değişiklikleri yeterli olabilirken, ileri vakalarda cerrahi tedavi başarılı sonuçlar sunar.
🩺 Testislerde ağrı, şişlik veya kısırlık belirtileri yaşıyorsanız, bir üroloji uzmanına başvurarak doğru tanı ve tedavi için ilk adımı atabilirsiniz! 😊
Varis İç Varis Venöz Yetmezlik Hastalıkları ve Tedavileri için ayrıntılı bilgiye ulaşmak için lütfen tıklayınız
Varis hastalığı ve “tedavisi yok, bu hastalıkla yaşamaya alış” denilen hastaların tedavi sonrası yorumlarını okumak için lütfen tıklayınız
Prof. Dr. Ahmet AKGÜL’ün özgeçmişine ulaşmak için lütfen tıklayınız
İletişim ve Randevu için lütfen tıklayınız
