Hemanjiyom ve Arteriyovenöz Malformasyon (AV Malformasyon), damarlarla ilgili doğumsal veya sonradan gelişen anormalliklerdir. Her iki hastalık da damar yapısındaki düzensizliklerden kaynaklanır, ancak bazı yönleriyle birbirinden ayrılır. Örneğin, hemanjiyom genellikle iyi huylu bir damar tümörü olarak tanımlanırken, AV malformasyon ise damar sistemindeki anormal bağlantılardan oluşan, daha karmaşık bir dolaşım bozukluğudur.
Bu iki hastalık, anne karnındaki bebekte damarlar oluşurken gelişir. Ancak, damarların neden normalden farklı oluştuğu kesin olarak belli değildir. Bazı kişilerde hayat boyu herhangi bir sıkıntıya neden olmazken, bazılarında yalnızca belirli bir bölgede, cilt yüzeyinde çıkıntı oluşturarak hafif bir estetik bozukluk yaratır. Öte yandan, bazı vakalarda bu damar bozuklukları, hareketleri kısıtlayıcı, yaşam kalitesini düşüren hatta hayatı tehdit edebilen ciddi dolaşım sorunlarına yol açar.
Dahası, bu damar bozuklukları yalnızca kol veya bacakta değil, damarın bulunduğu her bölgede ortaya çıkabilir. Örneğin, kafa içinde, akciğerde, göğüs kafesinde, karın bölgesinde, pelvik bölgede, iç organlarda ve uzuvlarda gelişebilir. Bunun yanı sıra, bazı vakalarda oldukça sıra dışı lokalizasyonlar görülebilir. Aşağıdaki resimde, burun içinde gelişen nadir bir hemanjiyom örneğini görmek mümkündür.
Hemanjiyom
Hemanjiyom, damar hücrelerinin anormal şekilde çoğalmasıyla ortaya çıkan iyi huylu (benign) tümörlerdir. Genellikle doğumda veya bebeklik döneminde fark edilir ve zamanla büyür. Bazı hemanjiyomlar kendiliğinden kaybolurken, bazıları kalıcı olabilir ve tedavi gerekir.
Hemanjiyom, kan damarlarının artması sonucu oluşan damar tümörleridir.
Hemanjiomlar en sık rastlanan damarsal yani vasküler tümörlerdir.
Peki, hemanjiyom ve AV malformasyon nasıl oluşur? Belirtileri nelerdir? Hangi tedavi yöntemleri uygulanır? Aşağıda ayrıntılarını bulacaksınız.
Hemanjiyom Çeşitleri:
Hemanjiyomlar; Infantil hemanjiyomlar, Cherry hemanjiyom, Konjenital hemanjiyomlar gibi ayrı ayrı sınıflandırılabilirler. Ayrıca kapiller hemanjiom, kavernöz hemanjiyom olarak da ayrılabilirler.
- 1️⃣ Yüzeysel (Kapiller) Hemanjiyom: Cilt yüzeyinde kırmızı renkli, düzensiz şekilli lekeler vardır.
- 2️⃣ Derin (Kavernöz) Hemanjiyom: Cildin altında oluşur, mavi veya mor renkli şişlik şeklinde belirginleşir.
3️⃣ Karma Hemanjiyom: Hem yüzeysel hem de derin hemanjiyomun bir arada bulunduğu bir formdur.
Alttaki resimlerde kapiller ve kavernöz hemanjiyomların farkı gösterilmiştir. Kavernöz olan derinin altına doğru büyümektedir:
Hemanjiyomun Belirtileri Nelerdir?
Ciltte kırmızı veya mor renkli lezyonlar
Zamanla büyüyen şişlikler
Göz, dudak, burun veya kulak çevresinde belirgin damar yoğunluğu
Cilt yüzeyinde ülserleşme veya kanama (ileri evrelerde)
Hemanjiyom genellikle zararsızdır ancak bazı durumlarda büyüyerek görme, solunum veya beslenme gibi fonksiyonları etkiler.
Hemanjiyomlarla Seyreden Farklı Damar Hastalıkları
Bu grup hastalıklarda yalnızca damarsal hemanjiyomlar değil, aynı zamanda başka damar gelişim bozuklukları da vardır. Yani, hemanjiyomun ötesinde daha kompleks damar anormallikleri vardır. Bu nedenle, bazı hastalıklar yalnızca hemanjiyomla sınırlı kalmaz, farklı damar malformasyonları da içerir. İşte, bu tür hastalıklara örnekler:
1️⃣ Klippel-Trénaunay Sendromu (Kapiller-Lenfatikovenöz Malformasyon): Bu hastalık, cilt yüzeyinde yaygın damar genişlemeleri, lenfatik ve venöz malformasyonlarla karakterizedir.
2️⃣ Parkes-Weber Sendromu (Diffüz AV Fistül ve Venöz Malformasyon): Bu sendrom, yüksek akımlı, karmaşık damar malformasyonları ile karakterizedir. Özellikle, Klippel-Trénaunay Sendromu ile benzerlik gösterse de, yüksek akımlı arteriyovenöz fistüllerin varlığı en belirgin farkıdır.
3️⃣ Proteus Sendromu: Bu hastalık, çoklu subkutan hamartomatöz tümörler, kemik ve yumuşak dokularda asimetrik aşırı büyüme, pigmentli nevüsler ve düşük akımlı lenfatik malformasyonlarla kendini gösterir.
4️⃣ Maffucci Sendromu: Bu sendrom, çoklu hemanjiyomlar, lenfanjiyomlar ve enkondromlarla birlikte görülür. Bunun yanı sıra, el ve ayak kemiklerinde asimetrik gelişim bozukluklarına neden olur. Özellikle, metakarp ve falanks kemiklerinde belirgin şekil bozuklukları ortaya çıkar.
Sonuç olarak, bu hastalıklar sadece damar yapısında değil, aynı zamanda iskelet ve yumuşak doku sisteminde de farklı anormalliklere yol açar. Bu nedenle, erken teşhis ve doğru yönetim, hastaların yaşam kalitesini artırmak açısından büyük önem taşır.
Hemanjiyom Tanısı Nasıl Konur?
Aslında hasta ve/veya hasta ebeveyni tanıyı koymuştur. Vücutta bir bölgede şişlik vardır. Şişlik küçükken de vardır ve zamanla büyümüştür. Üstü yumuşaktır ama zamanla sertleşmeye başlamıştır. İlk başlarda ağrı yoktur ama zamanla hissedilmeye başlanmış özellikle bacakta ise yürümekle veya oturup kalkarken şikayetler artmıştır.
Muayene ile tanı konur ve ayrıntıları için Dopler Ultrason yaparız. Damar yumağı ultrasonda görülmektedir. Eğer etrafındaki dokuya yayılmışsa daha ayrıntılı tetkik yapmak gerekir. Bilgisayarlı tomografi ve/veya EMAR Görüntülenme isteriz. Bazı durumlarda damar ağını daha iyi görmek için Anjiyografi yaparız. Örnek olarak aşağıdaki resimlerde anjiyografi ile tanı koyduğumuz hasta filmleridir:
Hemanjiyomu Nasıl Tedavi Ederiz?
Çoğu hemanjiyom kendiliğinden kaybolur, ancak bazı durumlarda tıbbi veya ameliyat tedavileri yaparız.
- İlaç Tedavisi: Beta blokerler (Propranolol) damarların küçülmesini sağlar.
- Lazer Tedavisi: Küçük hemanjiyomları yok etmek için uygulanır.
- Cerrahi Müdahale: Büyük veya fonksiyon bozukluğuna yol açan hemanjiyomları cerrahi olarak çıkarırız.
Her hemanjiyom hastasına tedaviye gerek yoktur. Hastada kanama, ağrı, hareket kısıtlılığı, tekrarlayan enfeksiyon, eklem içine kanama, iç kanama, yüksek akıma bağlı kalp yetmezliği gelişimi, yaşamı ve uzvu tehdit eden yerleşim, yaşam fonksiyonları etkileyen (solunum, görme, duyma, yeme, kronik venöz yetmezlik, pıhtı riski ve estetik nedenlerle tedavi ederiz.
Tedavi multidisipliner şekilde ele alınmalıdır. Damar cerrahisi, girişimsel radyoloji, ortopedi, plastik cerrahi ve fizik tedavi tedavinin belli aşamalarında yer alabilirler. Tedavi yöntemleri olarak endovasküler ablasyon (embolizasyonlar, skleroterapi ve nadiran stentlemeler yaparız. Cerrahi tedavi, eksizyonel girişimler, vasküler girişimler (arteryel ve venovenöz bypaslar) de uygularız.
ARTERİYOVENÖZ (AV) MALFORMASYON NEDİR?
Arteriyovenöz malformasyon (AVM), atardamar (arter) ile toplardamar (ven) arasında anormal bağlantılar oluşmasıdır. Bu durum, kanın doğrudan toplardamarlara geçmesine neden olarak ciddi dolaşım bozukluklarına yol açar. Genellikle doğuştan gelen bir damar bozukluğudur.
Belirtileri Nelerdir?
- Bölgesel Şişlik ve Kızarıklık: Kan akışındaki anormallikler nedeniyle oluşur.
- Ağrı ve Isı Artışı: Etkilenen bölgede kan dolaşımının hızlanmasıyla belirginleşir.
- Damarların Cilt Üzerinde Belirgin Hale Gelmesi: Damarlar genişleyerek şişlik oluşturur.
- Kanama ve Ülserleşme: İleri evrelerde cilt bütünlüğünü bozar.
- Beyin AVM’sinde Baş Ağrısı ve Nörolojik Semptomlar: Beyinde gelişen AVM, felç ve bilinç kaybına neden olur.
AV malformasyon, herhangi bir yaşta belirti verebilir ve erken teşhis edilmesi hayati önem taşır.
AV MALFORMASYONU NASIL TEDAVİ EDERİZ?
AVM’nin büyüklüğüne, konumuna ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak farklı tedavi yöntemleri uygulanır.
- Embolizasyon: Anormal damarları tıkamak için özel maddeler enjekte ederiz.
- Lazer ve Radyofrekans Tedavisi: Küçük AVM’lerde damarları kapatmak için kullanırız.
- Cerrahi Müdahale: Büyük veya tehlikeli bölgelerdeki AVM’ler cerrahi olarak çıkarırız.
- Gamma Knife Radyocerrahisi: Beyinde gelişen AVM’lerde radyasyon ile damarların küçülmesi sağlanır.
HEMANJİYOM ve AV MALFORMASYON ARASINDAKİ FARKLAR
| Özellik | Hemanjiyom | AV Malformasyon |
|---|---|---|
| Kaynak | Damar hücrelerinin anormal çoğalması | Arter ve ven arasında anormal bağlantılar |
| Görünüm | Kırmızı, mor renkli şişlik | Damar genişlemeleri ve belirgin damar ağı |
| Risk Durumu | Genellikle zararsız, bazen büyüyebilir | Kanama, felç ve dolaşım problemlerine yol açabilir |
| Tedavi Yöntemi | İlaç, lazer, cerrahi | Embolizasyon, radyocerrahi, cerrahi müdahale |
| Ortaya Çıkış Yaşı | Bebeklikte veya çocuklukta | Doğuştan, ancak belirtiler geç yaşta da görülebilir |
SONUÇ: KONTROLÜMÜZ ŞART!
Hemanjiyom ve AV malformasyon farklı hastalıklardır ve her ikisi de erken teşhis gerektirir. Hemanjiyomlar genellikle zararsızken, AV malformasyonlar ciddi sağlık riskleri oluşturur.
🔹 Eğer vücudunuzda belirgin damar genişlemeleri, ağrılı şişlikler veya renk değişiklikleri fark ediyorsanız, bir uzmana danışmanız hayati önem taşır.
🔹 Bebeklik döneminde görülen hemanjiyomlar için düzenli doktor takibi gerekir.
🔹 Beyin AVM’si gibi hayati organları etkileyen durumlarda, hızlı müdahale gerekir.
Sağlığınızı korumak ve erken teşhis için düzenli kontrolleri ihmal etmeyin! 😊
Varis İç Varis Venöz Yetmezlik Hastalıkları ve Tedavileri için ayrıntılı bilgiye ulaşmak için lütfen tıklayınız
Varis hastalığı ve “tedavisi yok, bu hastalıkla yaşamaya alış” denilen hastaların tedavi sonrası yorumlarını okumak için lütfen tıklayınız
Prof. Dr. Ahmet AKGÜL’ün özgeçmişine ulaşmak için lütfen tıklayınız
İletişim ve Randevu için lütfen tıklayınız
