Lenfödem nedir, ne değildir, konusu aslında ödemi anlatır. Ödem, bir sıvı birikimidir. Bu sıvı, vücudumuzda hücre olan her yerde vardır.
Normalde hücrelerimiz de bizler gibi enerji üretmek ve yaşamak için besinlere ve oksijene ihtiyacı vardır. Kılcal damarlar hücreye kadar kan getirir. Bu kandaki şekeri ve oksijeni, hücreler yaşamak için kullanır. Tabi ki besin ve oksijen enerjiye dönüşürken artık maddeler de ortaya çıkar. İnsanlarda bu artık maddeler dışkı ve idrar yoluyla atılırken hücreler ise hücre dışına yani hücreler arasındaki boşluğa çıkarırlar.
Lenfödem Nedir Ne Değildir?
Burası aslında bir boşluk değil, içi doku sıvısı ile dolu bir alandır. İşte bu alana atılan atıklar devamlı birikirler. Bu birikimi azaltmak için lenf damarları vardır ve bu alandaki sıvıyı taşıyarak hücre etraflarının fazlaca şişmesini önler. Bu sıvıya lenf sıvısı denir. Lenf sıvısı klasik sıvıdan farklıdır, içerisinde protein miktarı fazladır. Eğer lenf sıvısının taşınması ve drenajında bir aksama olursa lenf sıvısı aşırı birikir ve bu duruma LENFÖDEM denir.
Lenfödem hastalığı aslında çok sık bir hastalıktır ama tıp dünyası ve doktorlar bu konu üzerinde diğer konulara oranla daha az çalışmalar yapmaktadır. Fakat biz bu konuda çalışmalar yapmaktayız ve bunları yayınlamaktayız. Bu nedenle, yayınlarımızı görmek için lütfen tıklayınız.
Bunun bir nedeni bu hastalığın çok sinsi ilerlemesi ve devamlı artmasıdır. Yani KRONİK bir hastalıktır. Hatta sağlık sigorta sistemlerinde bile tedavisi için beklenen destek olmaz, halbuki hasta için pahalı bir hastalıktır.
Lenfödem hastalığı yalnızca bedensel bir hastalık değildir aynı zamanda hastanın hareketlerini de bozar ve hatta yaşam enerjisini bile kısıtlar. Hastanın psikolojisi de bozuktur. Gittiği sağlık merkezlerinde “bu hastalığın tedavisi yok” ve/veya “bu hastalıkla yaşamaya alış” diye cümleler duydukları için hastanın sosyal yaşamı ve psikolojisi bozuktur. Bu durumda egzersiz ve spor yapma isteği azalır ve umudunu kaybettiği için hastalık bu dönemde daha da artar. Yani bir kısır döngüye girer.
⛔ Lenfödem Ne Değildir?
- ❌ Geçici bir ayak şişliği değildir, tedavi edilmezse kalıcı hale gelir.
- ❌ Yalnızca yaşlı bireylerde görülmez, gençlerde de ortaya çıkabilir.
- ❌ Sadece kilolu bireyleri etkileyen bir durum değildir. Zayıf kişilerde de gelişebilir.
- ❌ Varis ile aynı şey değildir. Varis, toplardamarların genişlemesiyle ilgili bir sorundur; lenfödem ise lenf sıvısının birikimiyle oluşur.
- ❌ Herhangi bir su tüketimiyle veya beslenme düzeniyle tamamen iyileştirilemez. Ancak sağlıklı bir yaşam tarzı ile belirtileri hafifletmek mümkündür.
Peki, Lenfödem Niye Oluşur?
Lenfödem oluşması için lenf sıvısının taşınma yollarında bir tıkanıklık veya yetmezlik olması gerekir. Lenf damarları tüm dokulara uzanan bir ağ şeklinde cilt altında bulunur. Bu lenf damarları içinde taşıdıkları lenf sıvısını lenf havuzları olan lenf bezlerine taşırlar. Lenf bezlerinde biriken sıvı da daha büyük lenf damarlarıyla göğsün üst sol tarafından vücudun kan sistemine giderler. İşte lenf sıvısının oluşumundan kan sistemine kadar olan taşınmasında bir engel olursa lenfödem oluşur.
LENF SİSTEMİNİN GÖREVLERİ NELERDİR?
Lenf sisteminin 3 ana görevi vardır:
- Fazla olan hücreler arası sıvının boşaltılması ve drenajı
- Vücuttaki yağların emilimi
- Kişinin bağışıklık sistemini düzenlemek
Vücudumuzun sıvıları hücre içi ve hücre dışı diye ikiye ayrılır.
Hücre dışı sıvılar da 2 ana sıvıdan oluşur:
- Kan damarları içindeki kan, plazma ve sıvılar
- Hücreler etrafındaki sıvılar
Kan damarı içindeki sıvının yani kan ve plazmanın basıncı yükselince hücreler arasına çıkar. Hücreler arasında artan sıvı ödeme neden olur. Ama bu ödem hastalık değildir. Örneğin uzun süre ayakta duran kişinin yerçekimi etkisiyle ayak ve ayak bileklerinin şişmesi gibi. Sabah giydiğiniz ayakkabının veya çorabın akşam olunca sıkması gibi. Bu durumda kan damarları içinde basınç artar. Artan basınçla damar içindeki sıvı hücreler arasına çıkar ve böylece ödem oluşur. Bu sıvı birikiminin normalde % 90’ı hücreler arasında bulunur. Kılcal toplar damar sistemi ile tekrar dolaşıma katılır. Kalan sıvıda yani %10’luk sıvı içerisinde PROTEİN miktarı daha fazla birikir.
Lenfödem Nedir Ne Değildir?
Protein içeriği fazla olduğundan ve protein de nispeten büyük moleküller olduğundan kılcal toplar damarların içine alınamaz. Çünkü hücreler arasındaki kirli kan taşıyan kılcal toplar damarların yapısında yani duvarında BAZAL MEMBRAN diye bir yapı vardır. Bu nedenle, rotein içeriği yüksek sıvıyı ememez. Oysa aynı yerde bulunan lenf damarlarının duvarında bazal membran isimli bir tabaka yoktur. Bu nedenle protein içeriği yüksek olan lenf sıvısı ancak bu lenf damarlarınca emilir. Bu damarlar birbirleriyle sanki metro tünelleri gibi deri altında bağlantılıdır ve lenf sıvısını taşırlar. Bu taşıma sırasında metro durağı gibi olan sistem de lenf düğümleridir ve burada lenf sıvısı birikir. Bu duraklarda kılcal toplar damar sistemi de olduğundan lenf sıvısı süzülerek toplar damarlara akıtılır. Böylece proteinden yüksek lenf sıvısı da kana karışmış olur.
Sonuç olarak lenf sistemi hücreler arasındaki sıvıyı taşıyamaz ise lenfödem oluşur.
Taşıyamamasının da 3 nedeni vardır:
- Lenf damarı ve/veya lenf bezi yoktur veya bozulmuştur veya dışardan bası olmaktadır (Lipodem hastalığında yağların lenf damarlarını sıkıştırması gibi).
- Lenf sıvısı oluşumu çok artmıştır, sistem sağlam olsa da taşıyamamaktadır. Örneğin kalp yetmezliğinde hücreler arasındaki alanda sıvı birikimi çok artar.
- Her iki durum birden vardır.
LENFÖDEM HASTALIĞI ve LENFÖDEM TEDAVİSİ için ayrıntılı bilgi almak istiyorsanız lütfen tıklayınız
LENFÖDEM TEDAVİSİ OLAN HASTALARIN yorumlarını görmek için lütfen tıklayınız
Varis İç Varis Venöz Yetmezlik Hastalıkları ve Tedavileri için ayrıntılı bilgiye ulaşmak için lütfen tıklayınız
Varis hastalığı ve “tedavisi yok, bu hastalıkla yaşamaya alış” denilen hastaların tedavi sonrası yorumlarını okumak için lütfen tıklayınız
Prof. Dr. Ahmet AKGÜL’ün özgeçmişine ulaşmak için lütfen tıklayınız
İletişim ve Randevu için lütfen tıklayınız
